Tann tíðindafróði og -kviki Birkbloggur
visti í dag at siga, at myndirnar hjá Per Arnoldi eru við at verða hongdar upp og
harvið er prýðingin í Boðanesheiminum yviri við Strond í Havn nú við at vera
komplett.
Tað má sigast at vera tveir royndir listamenn, sum
Listabólkurin hjá Tórshavnar Kommunu avgjørdi skuldu fáa ta seinastu stóru kommunalu prýðisuppgávuna. Bæði
Bárður Jákupsson (1943) og Per Arnoldi (1941) eru kendir ikki bara sum
listamenn, men eisini innan listaformidling og administratión í ávikavist Føroyum og Danmark.
Bárður Jákupsson hevur málað fýra stórar
kvadratiskar myndir, sum hanga inni í samkomuhøllini á Boðanesheiminum. Tær
avmynda oyggjar, hav, fugl og seyð, sum verður lýst á abstraktan dekorativan hátt
við einføldum strikutekningum, ið eru kombineraðar við lættar ljóssterkar litfarrar
í gulum, violettum, grønum og bláum. Litflatarnir eru settir á løriftið við hvítum
steðgum ímillum so at tað minnir um akvarel og klippmyndir. Millum málningarnar
ganga nøkur strok á skák, ið eins og fjallaformar binda saman myndirnar. Sjónarringurin
er høgur í myndunum við oyggjaskapum, sum vit kenna aftur og sum tykjast
avmyndað við panoramiskari frástøðu, meðan myndaliðirnir sum heild tykjast
meira abstraktir í forgrundini, har tað ordiliga gongur fyri seg við fýrisligum,
rútmiskum strokum. Bárður Jákupsson kennir sítt myndevnið og sítt tøkni og myndirnar
fungera væl í ljósu matarhøllini. Millumspælið millum myndirnar tykist óneyðugt
og figurativu myndaliðirnir tykjast eitt sindur tvingaðir og yviridylliskir á
sama hátt sum tað kundi gjørt um talan var um eina prýðing til børn. Nú er tað
jú ikki óhugsandi, at eg fari at búgva á Boðanesheiminum, og tá fari eg møguliga
at irriterast um, at listamaðurin hevur roynt at hugsa fyri meg, eina grannvaksna, gamla konu.
Samanumtikið rokni eg tó við, at eg fari at gleðast yvir litir og kompositión í myndunum hjá Bárði Jákupsson, tað gjørdi eg tann dagin herfyri, tá eg var til ervi í Boðanesheiminum. Tíverri kann eg ikki siga tað sama um prýðingina hjá Per Arnoldi, sum eg heilt erligt haldi minna
um tað slagi av líkislist, mann plagdi at kunna finna í Idé ella Ilva undir
einum skelti, har tað stóð "Ekta list". Plakatirnar, sum Per Arnoldi
gjørdi í áttatiárunum vóru áhugavert design til tíðina tá. Myndirnar hjá honum á Boðanesheiminum við reyðum, bláum og gulum fýrakantum á svartari grund síggja
út sum óelegantar pastisjur av 80´araplakatunum. Heitið "Færøsk Fantasi"
er ein søga fyri seg. Kanska er tað ikki tilvitað og kanska hómast enntá ein heilsan til ta føroysku ekspressivu náttúrulistina í myndunum, men í grundini er heitið so uppblást og innbilskt, at tað
minnir um føroyavinarligt koloniharrasnakk av tí ordiliga gamla slagnum. Ímyndið
tykkum, at eitt føroyskt listafólk ger myndir til eitt danskt ellisheim og
kallar tað "Dansk Fantasi". Nei, ikki ordiliga ha? - Aja, ljósmiklir grundlitir á
veggjunum í einum ellisheimi kunnu neyvan skaða, kundi mann mótmælt, - nei men tá eg nú veit
hvussu ómetaliga nógv gott finst av føroyskari list og av aðrari list, so er
tað forargiligt at síggja hálva aðru milliónir krónur fara so. Boðanesheimið kostaði 100 milliónir og hálvtannað prosent, 1,5 mió krónur er ein heilt øgiliga stór upphædd í føroyskum listahøpi.
Tað var tann 22.februar í
2007, at góða avgerðin varð tikin í Tórshavnar Býráð, ið gekk út uppá, at
allar byggiætlanir, sum verða framdar í kommununi skulu brúka hálvtannað
prosent av byggikostnaðinum til listarligt prýði. Í reglugerðini sum varð
samtykt, verður skilagóður dentur lagdur á, at listkøn mugu vera við í listabólkinum,
sum skal avgera hvør skal prýða hvat. Listarligi førleikin hjá hesari nevndini
hevur verið umrøddur áður, vit hava gjørt vart við vantandi førleikan og
Felagið Føroysk Myndlistafólk hevur eisini mælt til, at listarligi førleikin í
Listabólkinum hjá TK bleiv optimeraður. Eg helt, at hetta hendi av sær sjálvum
av leiðaraskiftinum í Listasavni Føroya, har Nils Ohrt listfrøðingur varð
settur, men nú ivist eg. Eg havi ilt við at finna upplýsingar um
Listabólkin á heimasíðuni hjá Tórshavnar Kommunu og teir nýggjastu upplýsingarnar,
sum eg finni um Listabólkin hjá Tórshavnar Kommunu eru frá 7.desember, har
stendur : "Í listabólkinum eru Jákup Simonsen, mentadeildaleiðari, sum er
formaður, Mikael Viderø, Helgi Fossádal og Jógvan Elias Winther Poulsen, sum er
skrivari".
Um tað passar, sum her
stendur, vantar listarligur førleiki í Listabólkinum og hervið manglar
kommunuskattgjaldarin í Havn garanti fyri, at skatturin verður brúktur til dygdarbestu
listprýðingina.
Reglugerð
1. Bygging av skúlum, dagstovnum,
ítróttarhallum, ellis- og røktarheimum og øðrum
almennum bygningum, sum kommunan stendur
fyri, skal fyrireikast soleiðis, at
listarligt prýði verður partur av
byggingini.
2. Í byggiætlanini skal verða sett ein
upphædd, hóskandi kundi verið 1½ prosent av
byggikostnaðinum, til listarligt prýði.
Tó kann meir enn 1½ prosent játtast um tað
gerst neyðugt.
3. Listafólkini kunnu verða við í
fyrireikingini av byggingini á sama hátt sum aðrir
ráðgevarar so sum arkitektar og
verkfrøðingar.
4. Er talan um heildarveiting frá
arbeiðstakara, skal veitarin í sínum uppskoti vísa,
hvussu ætlanin er at myndprýða
byggingina, og hetta uppskot skal metast saman við
øðrum pørtum av veitingini, so sum
prísi, tilfari og innrætting.
5. Til at ráðgeva býráðnum í
spurninginum um list, verður ein listabólkur settur við
umboðum úr byggideildini,
mentamáladeildini og listakønum fólki.
Listabólkurin
ger uppskot til eina reglugerð at
arbeiða eftir, sum verður góðkend av mentamálanevndini.
Fíggjarnevndin 16. februar 2007: Samtykt
at mæla býráðnum til at taka undir við
mentamálanevndini.
Býráðið 22. februar 2007: Samtykt uttan
atkvøðugreiðslu.
(KP)
