Friday, January 11, 2013

Tá óttin fær ræði á skili og viti



Kom út úr Havnar Bio frá frumsýningini av “Jagten” hjá Thomas Vinterberg  í gjárkvøldið bæði  hugtikin og ørkymlað. Vit vóru níggju tandur í salinum. Tí stóra salinum. Kanska var hetta orsakað av, at filmurin byrjaði kl. 17.30, men til sýningina kl 20 vóru ikki meiri enn eini 50 billettir seldar. - Er tað evnið, sum ræðir fólk burtur, hugsaði eg, ella bara tað, at fólk enn ikki hava lagt merki til, at filmurin eisini gongur her í Havn, og ikki bara er kjakevni í donsku TV-avísini.

Eitt kjak, sum nú er íafturkomið, eisini her heima. Um pedagogar, serliga mannligar, og óttan fyri at okkara børn verða misnýtt í barnagørðum, ta løtuna vit foreldur ikki hava eyguni eftir teimum. Eitt misálit, sum ger at sjálvt abbar ikki nana børnum longur, og gubbar ikki tora at klemma tey. Tað er spell. Hetta at vit vaksnu í ov stóran mun, seksualisera barndómin. Hesin filmur skapar í hvussu so er tað neyðuga kjakið, sum skal til, eisini so vit tora at síggja og tala at, um galið gongur. Tí tað ger tað jú eisini viðhvørt, men samstundis mugu vit ansa eftir at varðveita okkara fysiska tilknýti til børnini.

Filmurin er um Lukas, sum arbeiðir í  einum barnagarði. Hann er fráskildur og ólukkuligur. Stríðist við ex-konuna um at sleppa at vera meiri saman við soninum. Hann fer at fríggja við einari hann arbeiðir saman við, tað er skjótt jól, so kanska tað gongur kortini. Tá kemur ákæran um barnamisnýtslu, og alt fer um koll.
Leikstjórin, Thomas Vinterberg, sigur, at hann fekk hugskotið til filmin frá einum granna, sum er ein kendur barnapsykolog.  Hesin kom til hansara stutt eftir, at hann hevði gjørt virðislønta filmin “Festen” í 1998, og segði, at hann hevði eitt hugskot til  komandi filmin hjá Vinterberg. At hetta var ein søga Vinterberg varð noyddur at skriva og leikstjórna. Og nú 15 ár seinni, er “Jagten”, "Jagstranin" – ein filmur, sum kanska fær líka stóra undirtøku sum “Festen”. Høvuðsleikarin Mads Mikkelsen vann í fjør gyltu pálmarnar í Cannes fyri leiklutin sum Lukas. Tað hevur hann uppiborið, tí hetta er stór og sannførandi leiklist. Eisini 7 ára gamla Annika Wedderkop, sum spælir Klara, er ótrúlig.

Filmurin er dramatiskur uppá ein sera undirspældan máta, og hetta gevur honum eina eyka, óvæntaða styrki. Higartil hevur "Jagstranin" fingið góð ummæli og vunnið fleiri virðislønir.
Her er ein trailari, og minnist nú til, at filmar skulu síggjast í biografinum J

http://www.youtube.com/watch?v=1lbCBhCqhBs

                                                                                                                                                                           Ingun í Skrivarastovu