Ein Ólavsøkuframsýning og onnur

Ólavsøkuframsýningin er ikki longur einastandandi. Í ár vóru framsýningar alla møguliga staðni á ólavsøku, í Müllers pakkhúsi, á Lützenstrøð, í Listahøllini á Skipasmiðjuni, í Galerie Focus, í Norðurlandahúsinum, í Smiðjuni í Lítluvík, í Steinprenti, hjá Østrøm osfr. Tað var heldur ikki gjørt tað stóra burtur úr upplating osfr. av teirri "ordiligu" og upprunaligu ólavsøkuframsýningina hjá Listafelagi Føroya, sum var og er í Listaskálanum. Hon er øðrvísi í ár við tað, at fýra listafólk eru biðin um at sýna fram og hervið var ikki frítt hjá øllum at senda inn soleiðis sum tað plagar at vera. Summi halda, at leikluturin hjá Ólavsøkuframsýningini er útspældur og yvirstaðin. Tað haldi eg als ikki, hon eigur sítt serliga pláss á ólavsøku og eg haldi, at vit næsta ár skulu kveikja lív aftur í Ólavsøkuframsýningina.

Latið okkum nú fyrst hyggja at Ólavsøkuframsýningini 2012 soleiðis sum hon sær út í Listasavni Føroya. Tey fýra framsýnandi listafólkini Guðrið Poulsen (f.1961), Silja Strøm (f.1987), Bárður Dal Christiansen (f.1985) og Bárður Oskarsson (f.1972) eru øll dugnalig á hvønn sín hátt og framsýningin er sum heild skilagott disponerað. Fotomyndirnar hjá Guðrið Poulsen av eini kvinnu í interaktión við nøkur objekt tykjast ikki so áhugaverdar, men sambært tíðindaskrivinum sipa tær til karyatidur. Umframt hesar hevur  Guðrið Poulsen nøkur góð rúmlig verk við á framsýningini, sum minna um húsatoftir og hús og sum í grundini minna meg eitt lítið sindur um frálíku verkini, sum Hanni Bjartalíð hevur gjørt seinastu árini. Men har Hanni Bjartalíð brúkar træsprek, brúkar Guðrið Poulsen sítt egna tilfar, keramikkin, ið saman við tunna rimaverkinum, ið fleiri av verkunum eru bygd upp av, leggur eina fjálga og lívsjáttandi skroypiligheit at verkunum. 

Uppheingingin av myndunum hjá Bárði Oskarsson tykist næstan demonstrativ, so nógv líkist hon uppheingingini av teimum smáu kvadratisku vatnlitamyndunum hjá Michael Kvium í Listasavninum herfyri. Men tað riggar væl og ger okkum kanska enntá varug við hvussu lítið Bárður Oskarsson í grundini líkist Kvium, sum í nógv størri mun er (framúrskarandi) málari enn tann fíni teknarin, Bárður Oskarsson, hvørs úttrykk eisini er lættari og stuttligari enn tað er í myndunum hjá Kvium. Í hansara fantastisku bókum "Ein hundur, ein ketta og ein mús", "Pól, hin kuli giraffurin" "Beinið" og "Flata kaninin" uppliva vit ferð eftir ferð, at skemtið hevur filosofiska dýpd. Sjálvt um summar av teimum avskeplaðu, einsamøllu verunum hjá Bárði Oskarsson eru staddar í tómum rúmi og sýnast óunniligar, tykjast hansara myndir fevndar av kærleika, umsorgan og eksistentiellari dýpd.

Hóast hennara unga aldur, hevur Silja Strøm á fleiri framsýningum prógvað, at hon er millum okkara mest spennandi ungu listafólk, ið longu veit hvussu tú gert eina haldgóða mynd, men sum eisini torir at skifta kós og fara á ótroddar leiðir, eins og neyðugt er í eini menningargongd, har tú ert noydd til at tora at gera skeivt, skalt tú koma víðari. Silja Strøm hevur fingið alla balkongina í Listasavninum fyri seg sjálva og tað er gott. Eg havi sæð tær flestu av myndunum áður m.a. á framsýningini á Norðurbryggjuni í Keypmannahavn. Men tær hanga nógv betri í Listasavninum enn tær hingu á framsýningini í Kph. Myndevnini hjá Silju Strøm sameina í fleiri førum menniskja- og fuglaskap á sama hátt sum í fáplum ella í mytologiini, men symbolikkurin er ikki givin frammanundan. Skapini á figurunum eru í summum førum eitt sindur bronglað og hetta gevur saman við bylgjurørslunum ein serstakan, surrealistiskan og dreymakendan dám. Myndirnar hjá Silju Strøm eru ofta kollasjukendar og samansettar, men nýggjaru myndirnar hava lyndi til at gerast eitt sindur einfaldari, klárari og listarliga meira sannførandi enn áður. Myndirnar hjá Silju Strøm eru sum og modernaðir fáblar uttan nakra niðurstøðu ella endaligan moral. Huglagið er til tíðir skemtiligt, men mest álvarsligt og kenslan av verfremdung áleypandi. Sjálvt um tær eru figurativar og narrativar, eru myndirnar opnar fyri einari og hvørjari tulking við tað, at vit bara fáa umhvarvið av eini sveimandi søgugongd, vit kenna ikki kronologiina og í fleiri førum er eisini ilt at døma um hvat, ið vendir niður ella upp. Listakvinnan spælir við øll hesi føstu parametrini, eisini við loddrætta og vatnrætta staðseting.

Bárður Dal-Christiansen er ikki óvanur við at sýna fram í Listasavni Føroya. Hann hevur luttikið á fleiri felagsframsýningum við myndum, sum sýna áhuga fyri grafitti, street-art og teknirøðum. Umframt málningar hevur hann arbeitt við tekning og máling á pappír, kollasju, og hann hevur somuleiðis málað og sprayað á papp osfr. Men hesa ferð sýnir hann fram nakrar stórar akrylmálningar. Teir eru allir bygdir upp eftir nøkulunda somu meginreglu við eini ein- ella tvílittari bakgrund og einum rundleittum, meira rúmligum abstraktum figuri miðskeiðis, sum er málaður við ymiskum bjørtum litum, haðani meira realistisk andlit vaksa fram.. Men framsýningarhølini krevja sítt og tað gera so mikið monumentalir málningar eisini. Ætlar listamaðurin at halda áfram við málarínum, og at mála málningar, sum vilja annað og meira enn effekt,  hevur hann tørv á meira lærdómi og royndum innan málarí. Bárður Dal-Christiansen er evnaríkur og fyri samlaða framsýningarárinið eru tær stóru og bjartlittu myndirnar neyðugar, tí hini verkini eru øll rættiliga ljós og uttan hevði framsýningin helst sæð ov tóm og keðilig út. Tað ger hon ikki. Ólavsøkuframsýningin 2012 sær gott út, men líkist øllum øðrum framsýningum. Hon er opin til 12. august í vanligari upplatingartíð

Ólavsøkuframsýningin hevði upprunaliga eitt øgiliga stórt tal av vitjandi og eg haldi sum áður nevnt, at hon hevur uppiborið eina endurstovnan. Á sama hátt sum tann yðjandi fjølbroytta summarframsýningin á Royal Academy, men í minni mát, sjálvandi, kundi Ólavsøkuframsýningin verið ein samanseting av eini sensureraðari framsýning og eini útvaldari. Tað vil siga, at ein kurator frammanundan kundi biðið nøkur framúrskarandi yrkislistafólk um at verið við. Harumframt skulu øll onnur kunna senda inn verk til kuratorin at velja burturúr. Tað hevði verið tann ordiliga ólavsøkuframsýning í rættari ond, har nýbyrjarar kunnu uppliva at síggja teirra verk hanga beint við síðuna av verkum hjá teirra fyrimyndum. Eg veit væl, at Listafelagið hevur roynt alt møguligt, og at tað sum eg her skrivi um líkist teirri gomlu Ólavsøkuframsýningini. Kanska onkur undrast á, at undirritaða, sum so ofta havi funnist at amatørismuni í Listasavninum, fari at tala fyri henni. Men eg eri sannførd um, at við tí rætta kuratorinum kann konseptið gjøgnumførast bæði á hægri og stuttligari støði enn vit hava sæð tað áður. Ferniseringin skuldi sjálvandi verið ein ordans veitsla fyri øll listaáhugaði og ein ómissandi byrjan uppá ólavsøkuna á hvørjum ári.


Fotomyndirnar tók Bárður Dal-Christiansen.