Útvarpið var fyrst við gleðiboðunum klokkan seks í gjárkvøldið frá
Edmundi Joensen um, at Fólkatingið hevur í hyggju at lata upp fyri fígging til føroyska mentan. Boðað var frá, at mentanarnevndin hjá Fólkatinginum arbeiðir fyri, at føroysk lista- og
mentafólk fáa nýggjar møguleikar at søkja um fíggjarligan stuðul til
mentanarligt arbeiði og verkætlanir.
Eg visti longu av hesum tíðindunum, av tí at útvarpið hálvan tíma áðrenn bað meg koma við eini viðmerking til tey. Men eg helt meg ikki
til, m.a. tí eg helt, at orðingarnar í skrivinum vóru merkiliga óneyvar.
Hugsaði við mær sjálvum, at danska stuðulsskipanin jú longu í rímiligan mun er
tøk hjá føroyingum. Og skulu føroysk listafólk sum Edmund Joensen segði í
útvarpinum, vera javnbjóðis við donsk listafólk um donsku listakrónurnar, vildi
eg hildið tað verið ómoralskt, at føroyingar fyrst spara ein fimtapart av teirra
egna mentanarstuðli fyri síðan at fara til Danmarkar at troyta tann danska
mentanarkassan. Samstundis hevði eg ongan hug at vera rutinukritisk, bara tí
tíðindini komu frá einum, sum er í sama flokki, sum Bjørn Kalsø, minst avhildni persónur yvirhøvur millum listafólk flest.
Tíðindaskrivið
hjá Edmundi Joensen leggur serligan dent á leiklutin hjá Sambandsflokkinum
og Vinstra við hesi heldur luftigu formuleringini: “Sambandsflokkurin og Vinstriflokkurin hava,
saman við øðrum flokkum, arbeitt miðvíst við hesum máli, og nú er felags vilji
til at sláa eitt slag fyri mentanini í øllum Ríkisfelagsskapinum. Hetta fegnast
vit øll um, tvørtur um floksmørk, sigur Edmund Joensen”.
Rættleiðingin, sum kom
í dag frá Sjúrði Skaale, setti tingini í perspektiv. Hann greiðir frá, at
uppskotið upprunaliga kemur frá sosialdemokratinum Flemming Møller Mortensen,
sum er formaður í Fólkatingsins Mentanarnevnd, ið hevur skotið upp, at ein
skipan fæst í lag, sum kann stimbra mentanarliga samstarvi innanfyri
ríkisfelagsskapin. Mentanarnevndin hevur í dag sent danska mentamálaráðharranum
Marianne Jelved eitt bræv, har nevndin heitir á hana at taka upp samband við
mentamálaráðharrarnar í Føroyum og Grønlandi og royna at fáa í lag eina skipan,
sum m.a. skal gera tað lættari hjá fólki at søkja um stuðul til mentan í bæði
Danmark, Grønlandi og Føroyum. Sjúrður Skaale staðfestir í síni rættleiðing, at
mentan er føroysk ábyrgd og at mentan er yvirtikið málsøki.
Uppskotið er fyri so vítt minst líka sympatiskt sum hann, ið hugskotið
kemur frá. Flemming Møller Mortensen er ómetaliga eldhugaður og áhugaður maður
kundi eg staðfesta, tá eg greiddi honum og øðrum í Fólkatingsins Føroyanevnd
frá føroyskari list í fjør heyst. Eg havi einki í móti ætlanum um eitt meira formaliserað mentanarsamstarv innan fyri ríkisfelagsskapin, tað hevur neyvan tann stóra týdningin og als ikki tann týdning fyri føroyska list og mentan sum Edmund Joensen róði framundir í útvarpinum. Týdning hevur hinvegin skerjingin av føroysku mentanarstuðlinum hjá partamanni hansara Bjørn Kalsø.
Norðurlendska
listasambandið hevur longu í opnum brævi til Bjørn Kalsø og Kaj Leo Holm
Johannesen gjørt vart við, at stuðul uttanífrá er treytaður av innanhýsis
stuðli. Tá nú Mentanargrunnurin í einum verður skerdur við einum fimtaparti
og stuðulin til tónleik verður skerdur við einum triðingi, fer hetta av sær
sjálvum at minka um stuðulsmøguleikar hjá føroyskum menta- og listaaktørum
uttanlands. Jú, tann sambandski mentanarpolitikkurin fer heilt vist at muna, men tíverri fer hann ikki at muna tann rætta vegin. Og moralurin í hesum? Jú hann er, at ALT, eisini heit luft frá føroyska fólkatingmanninum Edmund Joensen, er politikkur - ALT er politikkur- uttan føroyskur mentanarpolitikkur.
(KP)
