Harry Smith

Harry Smith, No. 10: Mirror Animations, 1957

Harry Smith  http://en.wikipedia.org/wiki/Harry_Everett_Smith

Videolistin 4 - Eva Koch

Videolistin hevur fingið sítt heitið frá betamax og vhs videobandinum, sum var brúkt áðrenn teldutøkni gjørdist algongt. Videolistin er ikki løtt at definera, tí hon fevnir rættiliga breitt og kann vera t.d. filmað myndlist ella filmað performance og stuttfilmir við og uttan hendingagongd. Góðskustøðið innan hesi listasløg er sjálvsagt eins ymiskt og tað er innan málningar, grafikk og alt annað. Best eru verkini, ið tøkniliga hvíla tøkniliga í sær sjálvum sum kundu tey ikki verið úttrykt á annan hátt enn júst við teirra miðli. Eg hevði unt okkum føroyingum nakrar ordiliga góðar konsept/installatións/videolistaframsýningar t.d. við verkunum hjá donsku listakvinnuni og tey hava vit eisini upplivað. Eva Koch og hon hevur verið fleiri ferðir í Føroyum bæði sum barn og seinni í listarligum ørindum. Hon er útbúgvin myndhøggari, men arbeiðir tøkniliga sera breitt við landart, ljóðinstallatiónum og videolist. Seinnu árini hevur hon verið rættiliga kend listakvinna, sum eitt nú luttók á Biennaluni í Venedig í 2005.

Í verkinum "Calais" tekur listakvinnan støði í stóru standmyndini hjá Auguste Rodin "Borgararnir í Calais", sum stendur á Ny Carlsberg Glyptotek í Keypmannahavn, har Eva Koch inntil februar í ár hevði framsýning av staðnágreiniligum verkum. Tvs. verk, sum á ein ella annan hátt taka støði í ella fyrihalda seg til verk og rúm á Glyptotekinum. Rodin hevur gjørt sína standmynd sum ein monumentala og rættiliga kensluborna tulking av søgnini um teir seks borgararnar úr Calais, sum í 14. øld ofraðu seg fyri at bjarga teirra býi undir ensku kringsetingini. Fyri meg hevur henda søgan aftan ´fyri myndevnið ongantíð verið av stórum týdningi. Standmyndin hjá Rodin er hugtakandi, tí hon er so tung, stór og likamlig í rúminum, har hon stendur sum eitt óvikandi monument yvir menniskjaliga líðing. Tá Eva Koch við ljóði og ljósi, við myndum úr nútíðar býnum Calais - sum m.a. er sentralur fyri tey friðleysu medmenniskju okkara, ið eru illegal flóttafólk - er tað fyrst og fremst hugtakandi orsakað av muninum á tøknunum. Tunga, ítøkiliga bronsan hjá Rodin og lætta óítøkiliga ljósið og ljóðið hjá Koch. Mótsetningurin millum gangin og tað yðjandi lívi í Calais í dag og so pinnastilla standmyndaringin seta eisini tankar í gongd um tað, sum farandi er og ta ævigu listina. Verkið hjá Evu Koch er sera áhugavert og tað er skiljandi og uppiborið, at listakvinnan fekk heiðursløn frá Statens Kunstfond fyri "Calais".




Eva Koch Glyptoteket from ek on Vimeo.

http://www.evakoch.net/?p=dk/works

http://vimeo.com/20465480

Videolistin 3 - Chris Cunningham

Chris Cunningham

Monkeydrummer

Videolist hevur fingið sítt heitið frá betamax og vhs videobandinum, sum var brúkt áðrenn teldutøkni gjørdist algongt. Videolistin er ikki løtt at definera, tí hon fevnir rættiliga breitt og kann vera t.d. filmað myndlist ella filmað performance og stuttfilmir við og uttan hendingagongd. Góðskustøðið innan hesi listasløg er sjálvsagt eins ymiskt og tað er innan málningar, grafikk og alt annað. Best eru verkini, ið tøkniliga hvíla í sær sjálvum eins og tey ikki kundu verið úttrykt á annan hátt enn júst við teirra miðli. Eg hevði unt okkum føroyingum nakrar ordiliga góðar konsept/ installatións/ videolistaframsýningar t.d. við verkum sum hesum videolistaverkunum hjá enska listamanninum Chris Cunningham (føddur í 1970), sum byrjaði innan science fiction spælifilmar. Haðani fór hann yvir í at gera tónleikavideo sum t.d. fantastiska videolagið hjá Bjørk "All is full of love", men síðan hevur hann arbeitt burturav sum listamaður og havt videoverk síni við á framsýningum kring allan  heimin. Hesir filmarnir eru tekniskt sera flottir, men tematiskt vendir Cunningham aftur og aftur til grundleggjandi munir millum menniskjað og maskinuna, sum hann setur upp móti hvørjum øðrum í sansaligum myndum har upprunakent slím og væta møta ídnaðar og maskinkendum, snøggum flatum. Í framúrskarandi videolagnum hjá Bjørk arbeiðir Cunningham eisini við menniskjaligum individualiteti í serstaka andlitsbragdinum hjá Bjørk, sum verður sett upp móti maskinkendum anonymiteti í robottunum. Cunningham hevur ofta samstarvað við Aphex Twins og videolagið "Come to daddy" er eitt tað kendasta dømi um teirra samstarv. Hesin filmurin kann tykjast óhugnaligur, men hyggur tú nakrar ferðir gerast klisjéirnar so ovurhonds týðiligar, at tær gerast stuttligar. Tá nýfødda ódjórið primalskríggjar móti tí gomlu konuni, sum ikki flytur seg eitt vet, er tað í grundini nokkso stuttligt...

All is full of love

Come to daddy

(KP)

Videolistin 2

Videolist hevur fingið sítt heitið frá betamax og vhs videobandinum, sum var brúkt áðrenn teldutøkni gjørdist algongt. Videolistin er ikki løtt at definera, tí hon fevnir rættiliga breitt og kann vera t.d. filmað myndlist ella filmað performance og stuttfilmir við og uttan hendingagongd. Góðskustøðið innan hesi listasløg er sjálvsagt eins ymiskt og tað er innan málningar, grafikk og alt annað. Best eru verkini, ið tøkniliga hvíla í sær sjálvum eins og tey ikki kundu verið úttrykt á annan hátt enn júst við teirra miðli. Eg hevði unt okkum føroyingum nakrar ordiliga góðar konsept/installatións/videolistaframsýningar t.d. við verkum sum hesum báðum videolistaverkunum, sum bæði eru lutfalsliga einføld.

Dagsins videolistaverk hevur amerikanski listamaðurin, Bill Viola gjørt. Hann er føddur í 1951 og er millum kendastu samtíðarlistafólkini, ið fáast við videolist. Hann hevur arbeitt við videolist og installatiónum í fjøruti ár. Nógv av hansara verkum innihalda ella relatera til vatn, sum hann hevði eina serstaka uppliving av á ungum árum, tá hann var við foreldrum sínum og helt feriu, har hann mundi drukna. Hesa uppliving hevur hann lýst sum ómetaliga vakra. Undir vatninum upplivdi hann ein friðfullan heim, ið var fullkomiliga uttan angist. Evnisliga snúgva fleiri av verkum hansara seg um grundleggjandi tilveruligar treytir sum føðing og deyða og nógvastaðni hómast íblástur frá renesansulist og barokklist.

Hugskots- og videolistin 1

Modernaða myndlistin hevur frá byrjanini verið í støðugari mótstøðu til ta etableraðu listina og tað vil eisini siga seg sjálva. Eitt tílíkt rák er eyðvitað merkt av nógvum og títtum uppreistrum, men fyrsti listamaðurin, sum gjørdi uppreistur ímóti avantgardismuni sjálvari var franski listamaðurin Marcel Duchamp (1887-1968), sum í 1918 sendi eina vesikummu við heitinum Fontaine og sum hann hevði signerað R.Mutt inn til eina listaframsýning. Tað er freistandi at síggja hesa gerð sum part av náttúrligari menning frá Picasso og hansara leggjan dent á tað intellektuella, á hugskotið í listaverkinum fram um veruleikaeftirgerð og handaverk. Einki er at ivast í, at provokatiónin hjá Duchamps fekk stóran týdning fyri framtíðarlistina, t.d. minimalismu og konseptlist, men hansara readymades vóru upprunaliga ætlað sum rein provokatión móti einum listaumhvørvi, sum hann helt vera falskt og fult av hyklarum. Við vesikummuni m.a. vildi  hann vísa á, at hesir gerandislutir høvdu fult so gott listarligt virði sum tað talentleysa skramblið, sum hansara samtíðarlistafólk sýndu fram í avantgardismunar heilaga navni. Eftir hansara meting var avantgardisman ikki longur eksperimenterandi, men forútsigilig. Við øðrum orðum var avantgardisman blivin akademisk.

Um somu tíð sum Duchamp lanseraði vesikummuna, kyknaði myndlistin so smátt í Føroyum í byrjanini av 20.øld. Men her var eingin avantgardisma, ei heldur nøkur list yvirhøvur at gera uppreistur í móti. Kristin í Geil og aðrir fagnaðu okkara náttúru í tjóðskaparromantiskt grundaðum landslagsmyndum og náttúran hevur sum kunnugt spælt ein ómetaliga stóran og eftirhondini eisini troyttandi stóran leiklut í føroysku listini síðan byrjan.

Royndirnar hjá Duchamp og dadaistunum við readymades og objet trouvé vóru upplop í mun til installatións- popp- og konseptlistina, sum ikki av álvara tók dik á seg fyrr enn í 60´unum. Listafólk fóru at brúka ymsar ídnaðargjørdar lutir, sum tey pallsettu listarliga í einum rúmligum umhvørvi, sum áskoðarin við øllum sínum sansum kundi vera ein partur av. Ætlanin var at káma markið millum verk og áskoðara soleiðis, at áskoðarin ikki einsamallur kundi seta mark millum list og veruleikan.

Innan konseptlistina er listin ikki longur tilfarslig, men snýr seg um konseptið ella um hugskotið við listaverkinum. Hetta hugskotið verður miðlað áskoðaranum via t.d. film sum videolist. Vit hava bert sæð hendinga dømi um konsept- ella hugskotslist í Føroyum men millum tey yngru listafólkini eru fleiri, sum arbeiða hendavegin, t.d. Unn Joensen og Jóhan Martin Christiansen tykist hugskotslistin verða tikin fram um málningalistina og tað er at gleðast um, tí okkara fatan av myndlistini er alt ov fábroytt og gamaldags.

Videolist hevur fingið sítt heitið frá betamax og vhs videobandinum, sum var brúkt áðrenn teldutøkni gjørdist algongt. Videolistin er ikki løtt at definera, tí hon fevnir rættiliga breitt og kann vera t.d. filmað myndlist ella filmað performance og stuttfilmir við og uttan hendingagongd.

Góðskustøðið innan hesi listasløg er sjálvsagt eins ymiskt og tað er innan málningar, grafikk og alt annað. Best eru verkini, ið tøkniliga hvíla í sær sjálvum eins og tey ikki kundu verið úttrykt á annan hátt enn júst við teirra miðli. Eg hevði unt okkum føroyingum nakrar ordiliga góðar konsept/installatións/videolistaframsýningar t.d. við verkum sum hesum báðum videolistaverkunum, sum bæði eru lutfalsliga einføld. Tað fyrra hjá amerikanska listamanninum Bill Viola er frá 1977 og tøkniliga duga vit betri í dag, men listarliga er filmurin enn spennandi við sínum hvørvisjónspæli og speglingum. Tað er sveisiska listakvinnan Pipilotti Rist, sum hevur gjørt hitt videolistaverkið, har byrjanarreglan í Beatles-sanginum Happiness is a warm gun verður endurtikið upp í saman av teirri ørliga dansandi listakvinnuni við berum bróstum. Eitt verk, sum er stuttligt, ørkymlandi og rørandi alt í senn. Eftir ætlan fara vit at leggja fleiri videolistaverk á listabloggin í næstum.

(KP)

Hrafnkell Sigurðsson: 3-D reflection exhibition art

Haraldur Jónsson: "The Moment of Truth"

Laurie Anderson - Bright Red

(IS)

Marina Abramović - Rhythm 10

O Superman - Laurie Anderson